Brede talentontwikkeling door deelname aan de Junior FIRST® LEGO® League

Door Remke Klapwijk

Zaterdag 30 november jl. was ik jurylid bij de Junior FIRST® LEGO® League (Jr.FLL®) die voor de derde keer in het Science Centre Delft werd georganiseerd. Leerlingen uit groep 3 tot en met 5 bouwden met Lego een zelfbedacht hulpmiddel dat ingezet kan worden bij natuurrampen. De kinderen schreven ook een computerprogramma dat het legomodel aanstuurt en een onderdeel laat bewegen. Deelname is beslist een aanrader voor scholen die brede talentontwikkeling belangrijk vinden. In dit blog laten we een aantal resultaten van de teams zien, om talentontwikkeling te illustreren en om meer scholen en buitenschoolse opvangcentra enthousiast te maken voor deelname!

De opdracht

Alle teams hadden de volgende opdracht gekregen:

• Doe onderzoek naar een natuurramp.
• Bouw van Lego een hulpmiddel dat ingezet kan worden bij deze ramp.
• Zorg dat er een bewegend onderdeel in zit en programmeer de beweging met behulp van Lego we-do.
• Maak een poster over het onderzoek- en ontwerpproces.

Alle teams bouwden een oplossing, hieronder een voorbeeld van het team ‘Code Roodjes’ van kindercentrum ZieZoo. Zij bouwden een oplossing voor een watersnoodramp. Als het water hoog komt, signaleert de sensor dit en wordt het huis automatisch om hoog bewogen. Als de sensor merkt dat het water is gedaald, gaat het huis weer naar beneden.

Dit is het bijbehorende computerprogramma. Elk blokje stelt een actie voor. Het eerste blokje is bijvoorbeeld het hoge water, daarna is er een alarmsignaal (de rode muzieknootjes) vervolgens gaat het huis omhoog.

Tijdens de expositie werden alle teams ‘ondervraagd’ door een technische jury (Robin en Timo) en door een jury die keek naar het onderzoek, creativiteit en de samenwerking (Eveline en ik). Alle teams hebben een prijs gewonnen!

De onderzoeksprijs

De onderzoeksprijs ging naar het team ‘Lego Uitbarsting’ van Kinderopvang De Lange Keizer/de Musketier uit Delft. Dit team deed onderzoek naar bosbranden. De leerlingen hadden breed naar het probleem gekeken en wisten de jury precies te vertellen wat je moest doen om bosbranden te voorkomen. Dieren en ezels waren bijvoorbeeld heel belangrijk omdat zij de gewassen op de grond opeten. De brand kan dan niet via de grond verspreid worden. “Een bosbrand is ook goed ” stond op de onderzoeksposter. Wij vroegen door en we hoorden dat bosbranden ook bewust worden aangestoken om te zorgen voor bosverjonging.

Onderstaand het filmpje van team de ‘Lego Uitbarsting’ gemaakt door Elke, Evy, Jelle, Loes, Mette, Tiemen en Timon, Team van de Musketier.

De brainstormprijs

Het team ‘Waterhelden’ van de Montessorischool Leidschenveen had een oplossing bedacht tegen overstromingen. Zij ontvingen de brainstormprijs omdat ze het begin van het ontwerpproces heel slim hebben aangepakt. Voordat ze gingen bouwen, had het team heel veel verschillende oplossingen bedacht. Ze maakten een grote mindmap en heel veel tekeningen met uiteenlopende oplossingen. Vervolgens bouwde het team hun beste oplossing van lego.

De systeemdenkprijs

Het team ‘ Tsunamipletter’ van diezelfde school, had een heel bijzonder legomodel gemaakt. Zodra het water hoog komt, ziet een sensor dit. De sensor speelt het signaal door naar het vasteland waar een alarmlicht afgaat. Mensen kunnen op tijd vluchten. Als er water over de dijk komt, gaat ook de waterschep bewegen en wordt het water terug geschept in de zee. Dit team was heel goed in systeemdenken. Daarmee bedoelen we dat ze het probleem hebben opgedeeld in deelfuncties. Dit helpt bij het verzinnen van een stappenplan voor het legomodel en computerprogramma en zorgt voor een snelle reactie op hoog water. Ook konden de kinderen de jury heel precies uitleggen wat het computerprogramma deed.

De creativiteitsprijs

Het team ‘Montaardoos’ heeft zich gericht op tornado’s in Mexico. Als er een tornado komt worden mensen via een lopende band richting een tunnel bewogen. Via de tunnel kom je in een ander land waar je veilig bent. Wij gaven dit team de creativiteitsprijs. We vonden de oplossing origineel, het legobouwwerk en vooral de tornado zeer kunstzinnig vormgegeven. Tot slot waren we ook onder de indruk van het programmeren. De sensor werd dubbel gebruikt: de tornado en de lopende band gingen beiden draaien. De leerlingen uit dit team gaven ook een tip aan andere scholen die mee willen doen: zorg ervoor dat een paar kinderen uit de klas leren programmeren, die kunnen het dan weer aan de andere kinderen leren.

Poster- en hoofdprijs

Team ‘Code Roodjes’ van kindercentrum ZieZoo richtte zich op de watersnoodramp in 1953 en won de posterprijs. Maar dit niet alleen: zij kregen ook de hoofdprijs: een beker van lego.

Op de prachtige poster zie je een oudere mevrouw, zij heeft de waternoodsramp in Zeeland meegemaakt en kwam langs op de BSO. De kinderen vertelden ons dat haar huis heel hoog gelegen was in het dorp. Iedereen kwam bij haar schuilen. Daarom wilden ze een huis bouwen dat omhoog gaat als het water omhoog gaat. Ter inspiratie hadden ze eerst een bewegende leeuw gebouwd en het bewegingsprincipe vertaald naar hun eigen huisje.

De technische jury was onder de indruk. Het huis zat technisch goed in elkaar omdat er een speciale constructie was gemaakt waardoor de vloer ook bij het heen- en bewegen recht bleef. Het computerprogramma was vergeleken de andere teams erg uitgebreid en liet het huis omhoog en omlaag gaan in reactie op het waterpeil.

Brede talentontwikkeling

Als jurylid ben ik enorm onder de indruk van de brede talentontwikkeling die mogelijk is door deelname aan de Junior FIRST® LEGO® League. Alle kinderen die meededen hebben een enorme prestatie neergezet.

• Ze ontwikkelen hun creativiteit door zelf een oplossing te bedenken, te bouwen en te testen.
• Ze begrijpen hoe apparaten werken en passen systeemdenken toe. Het lego-model geeft een directe terugkoppeling tijdens het programmeren.
• Ze hebben niet alleen veel kennis en inzicht verzameld over natuurrampen, ze konden de kennis ook toepassen, zaken evalueren en goed uitleggen aan anderen (hogere orde denkvaardigheden).
• Ze leren doorzetten, communiceren en samenwerken.
• Ze merken dat je met techniek mensen kan helpen.
• Ze leren op een leuke manier over aardrijkskunde, biologie en geschiedenis.

De opdracht en opzet van het project zitten goed in elkaar. Elk kind dat er aan mee doet kan een rol spelen. De één bouwt iets eenvoudigs, de ander iets complex. Het maakt niet uit of je zes of negen jaar bent, iedereen draagt iets bij vanuit zijn/haar eigen specifieke interesses en vaardigheden.

Dit type project is hard nodig op scholen want het is goed voor leerlingen om lang en intensief met iets zelfgekozens bezig te zijn. In een overzichtsartikel over creativiteit in het onderwijs tonen twee wetenschappers, Cropley en Urban, aan dat intensief en gemotiveerd met iets bezig zijn een noodzakelijke voorwaarde is voor het ontwikkelen van creativiteit (International Handbook of Giftedness and Talent 2002). Een jongen vertelde ons “Ik ging een hele dag aan het model werken en toen had ik het”. Ook zagen we dat het project zelfvertrouwen, trots en brede talentontwikkeling stimuleert.

Misschien denkt u, ik zou wel mee willen doen, maar vraagt u zich af hoe uw school of BSO de leerlingen goed kan? Een volgend blog zal gaan over het begeleiden van de teams, ook geven we tips door van begeleiders die dit jaar meededen.
Kijk ook eens op de website van Junior FIRST® LEGO® League