Aanraders voor de Kinderboekenweek

Bij de kerntitels van de kinderboekenweek, die in het teken staat van Wetenschap & Technologie, zijn er prachtige boeken te vinden die inspiratie bieden voor ontwerpprojecten. We geven bij elke bouw twee titels en laten zien hoe een school daar met technische ontwerp- en maakprojecten op kan aansluiten.

Groep 1 & 2

Wie geniet er nu niet van de prachtige boeken van Ingrid en Dieter Schubert? Dit boek heb ik nog voorgelezen aan mijn zoon die nu 19 is en ik herinner nog hoe we ervan genoten. In ‘Een gat in mijn emmer‘ ontdekt Beer dat hij de bloemetjes in de tuin geen water kan geven omdat er een gat in zijn emmer zit. Samen met vriend Egel gaat hij dit probleem oplossen en probeert van alles. Met je kleuters kun je ook aan de slag gaan rond dit probleem. Hoe lossen zij het op? Waarom hebben bloemetjes water nodig? Kunnen we een buizenstelsel aanleggen op het schoolplein? Wat als de bloemetjes op het dak groeien, hoe komen we er dan bij?

 

‘Karel Klus bouwt een huis‘ uit de kerntitellijst sluit ook goed aan op ontwerpend leren. Want oh, oh oh… het huis van Karel stort in. Dat biedt nieuwe kansen, want nu kan Karel eindelijk zijn droomhuis bouwen. Met je klas kan je ook gaan fantaseren over droomhuizen en ze werkelijkheid maken. Introduceer gereedschap in de hoeken – oefen timmeren, schuren en met begeleiding ook het zagen en bouw met elkaar een droomhuis.

Aansluiten bij het boekenweekgeschenk van vorig jaar ‘Het feest van Fabian‘ is ook een optie. In dit boek zie je prachtige muziekinstrumenten. Ga je met de kleuters bijzondere muziekinstrument ontwerpen, bekijk dan het lesmateriaal inclusief filmpje voor de opzet van het ontwerpproject.

Een ander prachtig boek voor kleuters (geen kerntitel) is ‘Haas en Mol zoeken een uitweg‘ van De Vier Windstreken. Mooie illustraties en een verhaal met veel kansen om te ontdekken, onderzoeken en ontwerpen! Haas is zo nieuwsgierig naar de andere kant van de snelweg, dat hij op een dag besluit over te steken. Na een ongeluk kan hij niet meer terug naar zijn kant van de snelweg. Hij heeft een manke poot en loopt niet meer zo snel. Haas durft én kan niet meer terug. Ontwerpbureau Meeple heeft voor www.kleuteruniversiteit.nl een prachtig project gemaakt vol ontwerpen, onderzoeken, ontdekken, wetenschap en technologie. Beleef samen met je kleuters avonturen aan de hand van het boek. Hoe kan Haas weer thuis komen? Hoe kun je een stevige tunnel maken? Ontdek de wereld onder de grond en help Haas en Mol! 

Groep 3 & 4

Voor deze groep springen er twee titels uit als het gaat om ontwerpen. De eerste is ‘Keepvogel de uitvinding‘. Ik heb het bijpassende filmpje op YouTube nu twee keer bekeken en geniet er steeds weer van. Het is niet na te vertellen in woorden, maar het komt er op neer dat er een complexe en een eenvoudige machine worden ontworpen. Een mooi boek om in gesprek te gaan over ontwerpen, de kracht van eenvoud en hoe het één tot het ander leidt. Een passend project met de klas is bijvoorbeeld een actie – reactieproject. Zie voor een lesbeschrijving de site van de kinderboekenweek.

In ‘Kobe maakt een museum‘ bewaart Kobe alles wat hij op straat heeft gevonden. Hij ontdekt hoe je van afval nog iets nieuws kunt maken. Een mooie aanleiding om met je klas te brainstormen over wat je uit afvalmaterialen kan maken en het dan ook echt te gaan maken. Het slopen van apparaten en er dan kunstobjecten van maken, net als Kobe, is ook een optie. Het lezen en bekijken van dit boek tijdens een ontwerpproject werkt ook inspirerend. Dit boek is ook goed te combineren met ‘Explorer of the World‘, vol oefeningen om als een kunstenaar te verzamelen en te creëren.

 

Groep 5 & 6

Het boek ‘Stijn, de uitvinder‘ behoort tot onze favorieten. Voor alle problemen uit het dagelijks leven weet Stijn raad. Wil hij geen kus krijgen van zijn tante, dan ontwerpt hij een oplossing. Verhaal op verhaal lost hij problemen op eigenzinnige wijze op. Door deze verhalen te lezen krijgt iedereen zin om problemen met techniek op te lossen.

Je kan bij dit boek denken aan hele open ontwerpprojecten. Laat je leerlingen zelf een probleem signaleren en gebruik de generieke methodenkaarten van de TU Delft en Ontwerpbureau Meeple om de leerlingen te begeleiden. In deze kaarten zijn de stappen van ontwerpend leren casus-onafhankelijk uitgewerkt en weet je precies wat je kunt doen om het ontwerpproces te faciliteren. Kijk voor meer informatie op www.ontwerpenindeklas.nl

Heb je voorkeur voor een project waarin het probleem vastligt, maar wil je wel de humor van Stijn de uitvinder vasthouden? Kies dan voor het project ‘In de Ruimte‘ waarin kinderen verzinnen wat ze op de maan – waar minder zwaartekracht is – willen doen en daar allerlei humoristische ontwerpen voor bedenken.

 

De beschrijving van het boek ‘Opmerkelijke uitvindingen‘ van Marit Törnqvist door de Stichting Propanda van het Nederlandse boek is veelbelovend:

“Met een samenindeschaduwsombrero, een handenthuistrui, een zevenvliegeninéénklapper, een grotebeurtborstel, een dikkebuikdrager, een poepvanger, een metdewindmeewaaiwieler, en nog veel meer raar maar ware uitvindingen, die ook een prachtige inspiratiebron zijn voor eigen uitvindingen.”

 

 

 

Groep 7 & 8

Ook voor groep 7 & 8 is er een boek waarin ontwerpend leren centraal staat. De dertienjarige Isabel in het boek ‘Project Prep‘ snapt niets van kleding. Gelukkig weet haar vriendin Kate raad. Eigenlijk zou ieder meisje zo’n vriendin moeten hebben, ze zouden een appje van Kate moeten maken. Dit is voor Isabel de aanleiding om zelf te leren apps te programmeren en om ondernemer te worden! Schrijfster Niki Smit – bekend van de populaire meidenserie ‘100%’ – schreef dit boek samen met technologie-ondernemer Janneke Niessen. Een mooi boek om meisjes met bèta-talent te stimuleren om er verder in te gaan! Gekoppeld aan dit boek zijn er voor leerkrachten en leerlingen allerlei tips om apps met je klas te gaan ontwikkelen http://preptheproject.com/nl/). Vanuit het Wetenschapsknooppunt ZH|TU Delft is eveneens een handleiding beschikbaar voor het ontwerpen van apps voor groep 7-8 en de brugklas.

Zin in meer?

Zin in meer? Je voorbereiden op de kinderboekenweek? Kom dan naar de speciale conferentie op 30 september 2015 die het Wetenschapsknooppunt Zuid-Holland samen met de Hogeschool Rotterdam organiseert. Met een lezing van André Kuipers en tal van workshops over ontwerpen, onderzoeken en kinderboeken!