Onderzoekend leren in praktijk

Vragen

Kun je schimmel op brood laten verdwijnen met een crème die wordt voorgeschreven bij een vaginale schimmelinfectie? Veranderen kinderen hun antwoord op een vraag als ze weten dat hun vriendjes een ander antwoord hebben gegeven? Houdt de lokale buurtsuper in Capelle aan den IJssel zich aan de nieuwe regels omtrent reclame-uitingen gericht op kinderen? Het zijn enkele vragen die kinderen afgelopen jaar verzonnen hebben om zelf te onderzoeken.

Onderzoekend leren

In de Onderwijsvisie van de Universiteit Leiden wordt onderzoekend leren, dat de kern van deze visie vormt, als volgt gedefinieerd: ‘het ontwikkelen van een kritische, nieuwsgierige, en zelfreflectieve houding en de vaardigheden om problemen systematisch te analyseren’. Dit ontwikkelen begint dus al op de basisschool. Het Wetenschapsknooppunt van de Universiteit Leiden stelt hiervoor lesmateriaal beschikbaar en bezoekt de klassen om de leerlingen te ondersteunen bij hun onderzoek. Op diverse scholen sluiten de leerlingen het onderzoekstraject af met een werkstuk. Deze werkstukken worden bij het Wetenschapsknooppunt Leiden ingediend voor de werkstukkenwedstrijd. Dit jaar werden maar liefst 111 werkstukken (gemaakt door 272 leerlingen) ingezonden voor de wedstrijd.

Feestelijke afsluiting

Met het Wetenschapscongres junior wordt de werkstukkenwedstrijd afgesloten. Dit congres werd op 23 juni 2017 voor de 2^e keer georganiseerd. Prof.dr. Mathieu Noteborn en dr. Monika Timmer van het Junior Science Lab maakten een waar feest van het kindercollege tijdens het evenement. Aan de hand van gekleurde ballonnen gaven zij uitleg over hoe cellen werken. Ook werd besproken hoe kankercellen kunnen ontstaan en hoe er onderzoek gedaan wordt om dit proces beter te begrijpen. Op speelse wijze worden dus ook serieuze onderwerpen behandeld.

Prijsuitreiking

Geïnterviewd worden door een bekende presentator, dat gebeurt de kinderen ook niet elke dag. Niemand minder dan Auke-Florian Hiemstra van het televisieprogramma Willem Wever interviewde de kinderen over hun onderzoek. Ook reikte hij de prijzen uit. Behendig schakelt hij tussen de onderwerpen, van natuurvervuiling tot bottle flips en van vuurwerk tot de evolutie van de hersenen. De kinderen vertellen maar wat graag over het onderzoek waar zij meestal meer dan 6 weken aan gewerkt hebben.

Antwoorden

Bij het onderzoekend leren staat uiteraard het leerproces centraal. Maar de onderzoeken van de kinderen leveren ook bijzondere resultaten op. Zo bleek de schimmel inderdaad van het brood te verdwijnen met de gebruikte crème, maar het brood was uiteraard niet meer eetbaar. En ongeveer de helft van de kinderen veranderde hun antwoord als zij zagen dat hun vriendjes een ander antwoord hadden gegeven. Bij de lokale buurtsuper in Capelle aan den IJssel was de geïnterviewde medewerker niet bekend met de nieuwe regelgeving omtrent reclame-uitingen gericht op kinderen; de kinderen bleken beter op de hoogte te zijn.

Meedoen

Ook aan de slag met onderzoekend leren en werkstukken? Lees hier meer over het Wetenschapscongres junior 2018.