Verzameld!

Tekeningen analyseren

In het kader van de nationale buitenspeeldag deden 3.200 basisschoolleerlingen uit het hele land gezamenlijk onderzoek naar buitenspelen, op initiatief van het netwerk van Nederlandse Wetenschapsknooppunten. De leerlingen deden een onderzoek naar hun favoriete buitenspeelplek, door daar een tekening van te maken, die ze vervolgens zelf analyseerden op de aanwezigheid van natuurelementen. De tekeningen worden geanalyseerd door er een raster overheen te plaatsen en per vakje aan te geven of iets mensgemaakt is of natuur.

Onderzoek in de klas

Met veel enthousiasme gingen de kinderen in Voorschoten aan de slag om hun favoriete speelplek te tekenen. Voor sommige leerlingen bleek een kwartier tekenen best kort te zijn. Zij wilden hun favoriete speelplek tot in de kleinste details weergeven. Vervolgens mochten ze met het raster hun tekening analyseren: wat was natuur en wat was mensgemaakt? Er waren leerlingen bij die snel klaar waren met deze opdracht; zij hoefden hun raster maar één kleur te geven, bijvoorbeeld omdat zij het basketbalveld hadden gekozen. Voor andere kinderen was het iets meer puzzelen.

Natuurbeleving

De resultaten van het onderzoek van de kinderen worden door het Centre for Connecting Humans and Nature van de Radboud Universiteit Nijmegen gebruikt om in kaart te brengen wat de natuurbeleving van kinderen is. Met deze landelijke gegevens kan ook gekeken worden of er verschil is tussen bijvoorbeeld stedelijke gebieden en dorpen. De kinderen hebben dus bijgedragen aan echt wetenschappelijk onderzoek.

Resultaten in de klas

Wat hebben de kinderen in Voorschoten ontdekt? Er werden geen grote verschillen gevonden tussen de resultaten van de jongens en de meisjes. Wel werd de hypothese van de onderzoekers verworpen; zij gingen ervan uit dat de kinderen het liefst zouden spelen in natuurlijke natuur. Deze klas had een voorkeur voor mensgemaakte natuur, zo bleek uit de tekeningen van de kinderen. De leerlingen zijn erg benieuwd hoe de resultaten van de andere scholen er uit zien; daar gaan ze in een volgende les nog eens uitgebreid naar kijken.

Leuke manier

En hoe kijkt de leerkracht terug op deze activiteit? “Wat een leuke manier om leerlingen op een andere manier te laten kennis maken met onderzoek doen.”, zegt Martine Rijfkogel, “Het aangeleverde materiaal was goed verzorgd waardoor ik als leerkracht weinig hoefde voor te bereiden. En de kinderen hebben geleerd hoe je uit een simpele tekening gegevens kunt halen die je kunt analysen met een raster.”

Ondertussen elders in het land…

Ook op de Titus Brandsmaschool in Delft zijn leerlingen met dit onderzoek aan de slag gegaan. Hieronder zie je hoe een tekening wordt omgezet in het onderzoeksraster:

Alle scholen verzamelen!

De Nederlandse Wetenschapsknooppunten organiseren vanaf 2019 elk jaar een citizen science project: Alle Scholen Verzamelen! Bijzonder aan dit project is dat het zich specifiek richt op basisschoolleerlingen.

Houd de website van de knooppunten in de gaten en doe ook mee met de volgende editie!