Praktische aanbevelingen voor een actieve leerhouding
Annemarie Roël-Looijenga is een van de onderzoekers verbonden aan het Wetenschapsknooppunt van de TU Delft. In blogs reflecteert ze op haar bevindingen.
Door Annemarie Roël-Looijenga
Een paar maanden geleden las ik een verslag van een Europees onderzoek naar Wetenschap & Technologie onderwijs in verschillende landen getiteld ‘Creative Little Scientist‘. Helaas deed Nederland niet mee, maar wel Engeland, Duitsland, Portugal, Malta, Griekenland, Roemenië, Finland, België en Frankrijk. N.a.v. gesprekken met leraren en beleidsmakers komen de onderzoekers tot aanbevelingen over de inhoud en methodiek van W&T onderwijs.
Praktische aanbevelingen voor een actieve leerhouding
In ‘Creative little scientists’ zijn vele praktische aanbevelingen te vinden om onderwijs zo te maken, dat het alle kinderen stimuleert actief te leren. Ik heb er in mijn redeneren en reflecteren (over mijn eigen aanbod) veel aan gehad:
De belangrijkste: Zorg dat er een cyclische ontwikkeling van het onderwijs op gang komt, door doorgaande evaluatie en verbetering. Beter klein beginnen en groot eindigen, dan groot beginnen en vastlopen.
Verdere aanbevelingen passend bij het onderwerp ‘ontwikkeling van actieve werk- en leerhouding’:
- Geef opdrachten, waar samenwerken en reflecteren voor nodig zijn.
- Laat evaluatie en ideeëngeneratie zoveel mogelijk een vast onderdeel van opdrachten zijn.
- Laat kinderen zelf activiteiten initiëren (spel en onderzoek), in een gestructureerde omgeving.
- Doe hardop en expressief de stappen voor van HOE je denkt en onderzoekt. (redeneren en reflecteren)
- Spiegel hardop en expressief de stappen die de kinderen maken. (redeneren en reflecteren)
- Geef ruimte voor creativiteit.
- Laat de kinderen zelf onderzoeken en daarna vertellen wat ze gevonden hebben. (redeneren en reflecteren)
- Laat kinderen op veel verschillende manieren hun ideeën/gedachten/kennis uiten. (redeneren en reflecteren).
- Gebruik een betekenisvolle, authentieke context, zoals het dagelijks leven. (zelfbewustzijn ontwikkelen)
- Maak kinderen geheel of gedeeltelijk verantwoordelijk voor hun eigen beoordeling. Peer-assessment is ook een mogelijkheid. (redeneren en reflecteren)
- Biedt gelegenheid voor beginnende en doorgaande professionalisering van leraren op dit gebied.
- Betrek ouders en de omgeving van het kind bij het leren, zodat er ook thuis dialoog over Wetenschap & Techniek ontstaat. (zelfbewustzijn, redeneren en reflecteren)
Hierdoor ben ik gekomen tot anders kijken naar onderwijs. Eerst zag ik onderwijs als een weg van een door mij bedacht begin naar een door mij bedacht einde, maar nu ervaar ik die weg als doodlopend. Onderwijs beleef ik nu als een weg van een bestaand begin naar steeds beter, een evolutie, waarbij de grootste kunst is: Dat ‘begin’ te vinden!
Lees hier de volledige blog van Annemarie Roël-Looijenga: Een slimme mees of juf weet handige psychologische ‘stuff’.