Curriculum.nu: Onze visie op een verantwoorde leerlijn voor ontwerpend leren
Wat worden de nieuwe doelen voor het leergebied Mens en Natuur? Hoe wordt er in het basisonderwijs een goede basis gelegd waar het voortgezet onderwijs op kan aansluiten? En welke plaats krijgen ontwerpen en onderzoeken?
Bijzonder is dat steeds meer beleidsmakers, scholen, ouders en leerlingen het belangrijk vinden dat leerlingen vaardig worden in onderzoeken en ontwerpen. Ook de PO-raad en de VO-raad hebben onderzoekend en ontwerpend leren opgenomen als één van de vier thema’s in hun onderzoekagenda’s. En in de voorstellen voor curriculumdoelen voor de komende periode heeft ook het ontwikkelteam Mens en Natuur voor het leren onderzoeken en ontwerpen een belangrijke plaats ingeruimd.
In augustus verschenen de conceptplannen met leerlijnen voor onderzoeken en ontwerpen lopend van de onderbouw primair onderwijs tot de onderbouw voortgezet onderwijs. Het is mooi om te zien hoe inhoudelijke doelen – zoals inzicht in energie of in krachten- worden gekoppeld aan het leren onderzoeken en ontwerpen. Ook de verschillende activiteiten van een ontwerpproces zijn goed terug te zien in de beschrijving.
Echter, we vonden ook vanuit het Wetenschapsknooppunt van de TU Delft dat nog niet alle facetten van het vaardig worden in ontwerpen goed werden beschreven. In het bijzonder de leerlijn voor de leerlingen tussen de vier en acht jaar leek ons niet realistisch en een aantal belangrijke leerdoelen ontbraken.
Eveline Holla en ik hebben daarom voortbordurend op de ideeën van het ontwikkelteam Mens en Natuur de voorgestelde lijn van curriculum.nu voor de bouwsteen ontwerpen verder uitgewerkt en aangevuld. De hieronder gepresenteerde lijn is tot stand gekomen in overleg met vakdidactici, leerkrachten met veel ervaring in ontwerpen en onderzoekers. Daarbij hebben we ze steeds gevraagd – houden we zo goed rekening met het ontwikkelingsniveau van de leerling en zijn dit de doelen die nagestreefd zouden moeten worden? We kregen van leerkrachten zoveel enthousiaste reacties op het door ons opgestelde voorstel – dit geeft houvast en maakt helder wat in het primair onderwijs mogelijk is en hoe het voortgezet onderwijs er mee verder kan – dat we ons voorstel via dit blog publiceren om de dialoog over de nieuwe curriculumdoelen te voeden.
Lees hier ons voorstel: Ontwerpend leren voor curriulum.nu
Dit is wat ons betreft een lijn die haalbaar is en rekening houdt met het ontwikkelingsniveau van het kind. De stapsgewijze en zorgvuldige didactische opbouw zorgt ervoor dat leerlingen steeds vaardiger worden in ontwerpen. Expliciete aandacht van reeds aanwezige inhoudelijke kennis en het verdiepen daarvan is wat ons betreft noodzaak in een gebalanceerd curriculum.
Op 10 oktober 2019 presenteren de leraren van het ontwikkelteam hun plannen aan minister Arie Slob. We zijn benieuwd naar de plannen voor het vakgebied Mens en Natuur en naar de plek die ontwerpen daarbinnen krijgt.
De conceptplannen zijn nu al in te zien en binnenkort valt er dus een nieuwe versie te verwachten: https://curriculum.nu/ontwikkelteam/mens-natuur/.