Kunst en techniek: de schoonheid van een theezakje

De klei voelt heerlijk aan mijn handen. Tegenover mij is een meisje een theezakje na aan het kleien. Ik ben op vakantie bij Buitenkunst in Drenthe en wij hebben de opdracht gekregen om een alledaags gebruiksvoorwerp na te kleien. Een fascinerend proces met bijzondere resultaten. Door in een heel ander materiaal een afwaskwast, een mesje of een ander gebruiksvoorwerp na te kleien ontdek je de schoonheid van een heel gewoon voorwerp. Bovendien combineer je kunst en techniek in één activiteit.

De opdracht

Maartje, kunstenaar en docent, gaf ons de volgende opdracht:
•    Kies een alledaags voorwerp uit
•    Maak dit object in klei
•    Teken je klei object na
•    Maak het object nogmaals in een zelfgekozen materiaal

Het proces

Na het kiezen van een voorwerp is iedereen al snel aan de slag. Het valt niet mee om een afwasborstel van klei te maken. Hoe maak je de haren na? Dat lukt toch nooit in klei? Geboeid kijk ik naar het meisje tegenover mee die in no time een klei sponsje heeft gemaakt. Niet van echt te onderscheiden. Een mede-cursist grapt: “Zet dit sponsje voortaan bij de kraan, en al je gasten zijn verrast”.

Ik bestudeer mijn afwaskwast in detail. Hoewel ik heel wat afwaskwasten heb vastgehouden en gebruikt, heb ik nog nooit zo goed naar een afwaskwast gekeken. Aan alles is gedacht: een haakje om op te hangen en ik zie ook hoe mooi het ijzer om de houten kop klemt en de kop verbindt aan de steel. Ik besef ook hoe goed de materiaalkeuze is – ijzer is sterk en buigzaam. Klei is zoveel brozer en breekbaarder.

Ik ben blij met mijn resultaat:

De schoonheid van een theezakje

Na ongeveer twee uur werken richten we met elkaar een tentoonstelling in. Het is werkelijk prachtig om de klei objecten te zien.  Als ik het theezakje van klei zie, wordt ik geraakt. Precies als een echt zakje, maar daar ga ik toch vaak achteloos aan voorbij. Ik krijg nieuwe ogen en ontdek de uitgezaktheid die een theezakje kan hebben en de specifieke manier waarop een theezakje na gebruik op tafel staat.

Kunst en techniek in één activiteit

Deze activiteit lijkt mij ook heel geschikt voor op een Pabo, bijvoorbeeld tijdens een introductieweek voor eerstejaars.  Het is waardevol om techniek vanuit een kunstzinnige hoek te benaderen. Deze insteek maakt dat je veel meer stil staat bij alledaagse voorwerpen. Je krijgt nieuwe ogen en niets is meer vanzelfsprekend aan het product.  Daarmee stimuleer je studenten om te werken aan kerndoel  44 uit het techniekonderwijs “De leerlingen leren bij producten uit hun eigen omgeving relaties te leggen tussen de werking, de vorm en het materiaalgebruik”. En ze leren tegelijkertijd als een kunstenaar te kijken en te werken.

Foto’s door:  Eveline van der Hulst en Remke Klapwijk.